Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.
Wielkie badania DNA pokazują historię ludzkich chorób z ostatnich 37 000 lat
15 lipca 2025, 06:10W wyniku sekwencjonowania DNA pobranego ze szczątków 1313 osób, które żyły w Eurazji w ciągu ostatnich 37 000 lat, znaleziono materiał genetyczny 5486 bakterii, wirusów i pasożytów, należących do 492 gatunków ze 136 rodzajów. Było wśród nich 3384 patogenów ludzkich należących do 124 gatunków, w tym i takie, na które dotychczas nie natrafiono w starych ludzkich szczątkach. Zespół naukowy, w skład którego wchodzili m.in. Eske Willerslev, Astrid K. N. Iversen i Martin Sikora, stwierdził, że najstarsze ze znalezionych dowodów na zoonozy – choroby, którymi ludzie zarażają się od zwierząt – pochodzą sprzed 6500 lat. Choroby te zaczęły się szerzej rozprzestrzeniać około 5000 lat temu.
Jadalna bawełna
22 listopada 2006, 10:42Bawełna kojarzy się raczej z przyjemnymi w dotyku ubraniami czy tekstyliami obecnymi w domach, ale wkrótce stanie się może także bogatym źródłem pożywienia.
Skok w stylu da Vinci
6 maja 2008, 09:50Parę lat temu w polskich muzeach można było oglądać wystawę drewnianych modeli maszyn, wykonanych na podstawie szkiców Leonarda da Vinci. Podziwianie z pewnej odległości to jedno, lecz korzystanie z nich to zupełnie inna sprawa. Trzydziestosześcioletni Szwajcar Olivier Vietti-Teppa wykazał się ostatnio dużą odwagą, bezgranicznie ufając geniuszowi renesansowego artysty i naukowca. Skoczył ze spadochronem uszytym na podstawie jego szkicu z 1485 roku.
NASA przeszacowała tempo topnienia
20 października 2009, 11:28Naukowcy używający sieci naziemnych czujników w zachodniej Antarktyce informują, że dane dotyczące tempa znikania pokrywy lodowej, którymi posługuje się NASA, są przeszacowane.
Deszcz sprzed milionów lat ujawni tajemnicę gór
28 grudnia 2010, 13:18Pozostałości izotopowe po prehistorycznych kroplach deszczów, które padały na zachodzie kontynentu północnoamerykańskiego w okresie od 65 do 28 mln lat temu, pozwolą naukowcom opisać przebieg powstawania Kordylierów. Góry te rozciągają się od Cieśniny Beringa na północy po Kanał Panamski od południa.
Monarchy jeszcze bardziej tajemnicze
1 czerwca 2012, 10:36Każdego roku w Ameryce Północnej odbywa się niezwykłe widowisko. Miliony monarchów, motyli z rodziny Nymphalidae, przelatują ze wschodu USA ponad 2000 kilometrów, by zatrzymać się na zimę w Meksyku. W tym czasie motyle z Gór Skalistych wyruszają w podróż ku wybrzeżom Kalifornii.
Historia kołem się toczy
25 września 2013, 05:12Autorzy opublikowanego właśnie w PLoS artykułu wykorzystali dane z ostatnich 15 000 lat do prognozowania zmian klimatycznych związanych z globalnym ociepleniem. Ich zdaniem dojdzie do przesunięcia pasów opadów i wiatrów na północ, co spowoduje, że Bliski Wschód, zachód USA oraz Amazonia staną się bardziej suche, a nawiedzane przez monsun obszary Azji oraz Afryka Równikowa będą bardziej mokre
Możemy wyżywić kolejne miliardy ludzi
18 lipca 2014, 06:09Wyżywienie rosnącej liczby ludności bez zajmowania nowych terenów pod uprawę wydaje się zadaniem niemożliwym do wykonania. Jednak jak przekonują naukowcy z Institute of Environment na University of Minnesota, jeśli skupimy się na ulepszeniu systemu produkcji żywności, to będziemy mogli nie tylko wyżywić dodatkowe 3 miliardy ludzi, ale jednocześnie zmniejszyć niekorzystne oddziaływanie rolnictwa na środowisko.
Węże ponownie odkryte
21 grudnia 2015, 12:12U wybrzeży Zachodniej Australii odkryto dwa skrajnie zagrożone gatunki węży morskich, które dotychczas uznawano za wytępione. Odkrycia dokonali naukowcy z Uniwersytetu Jamesa Cooka. Zwierzęta zauważono po raz pierwszy od 50 lat
